Geçirilen bir travma çocukların fizyolojik ve psikolojik olmak üzere tüm yönlerini etkileyebilir. Travmalı bir çocuğun duygularını düzenlemede, dürtü kontrolünü yönetmede veya duygularını iletmede zorluk çektiği gözlenebilir. Oyun; çocukların çözülmemiş travmalarıyla başa çıkmalarının ve kendilerini ve deneyimlerini anlamaya teşvik etmenin eğlenceli bir yoludur. Avcılar oyun terapisi ile çocuklarda travmatik olayları doğal oyun biçimiyle işlemelerine yardımcı olacak uygulamalara başvurulur.
Küçük bir çocuk için oldukça korkutucu olabilecek diğer terapi türlerinin aksine oyun terapisi çocuğun içgüdüsel olarak iletişim kurma ve kendini ifade etme biçimine dayanır.
Oyun Terapisi Neyi Hedefler?
Oyun insan deneyiminin bir parçasıdır. Sosyal, bilişsel, fiziksel, duygusal ve dil gelişimimizde bir bakıma hayati bir role sahiptir. Oyuncakların, oyunların veya hayallerin olmadığı bir çocukluk hayal etmek elbette güçtür. Evrensel bir dil olduğundan sözlü iletişimde zorlanan veya sözlü iletişimi sınırlı olan çocuklar bile kendi dünyalarında oyunu anlayabilirler.
Başarılı bir terapi süreciyle çocuklarda dönüştürülmesi hedeflenen durumlar şu şekilde sıralanabilir:
- Çocukların duyguları üzerinde daha fazla farkındalık kazanmaları,
- Duygularını ve dürtülerini düzenleyebilmeleri,
- Sağlıklı ilişkiler kurabilmeleri,
- Sosyal durumlara karşı güven kazanabilmeleri,
- Öfkelerini, hayal kırıklıklarını ve streslerini yönlendirebilmeleri,
- Başkalarına karşı empati ve saygı geliştirmeleri hedeflenir.
Oyun Terapisine Ne Zaman Başvurulur?
Oyun terapisi genel olarak 3 – 12 yaş çocuklar ve aileleri için başvurulan bir terapi yöntemidir. Terapi sırasında yaşamın erken dönemlerinde meydana gelen ve genellikle bağlanma sorunlarına yol açan travmatik olaylardan kurtulmalarına yardımcı olmak için oyun teknikleri kullanılır.
Bakım altındaki çocukların biyolojik ailelerinden ayrılmalarının üzerlerinde bıraktığı travmalar, çocuk istismarı, ihmal, aile içi şiddet ve üstesinden gelinmesi zor olabilecek bir akraba kaybı gibi durumların çocuk üzerindeki etkilerini oyun terapisiyle yönetmek mümkün olabiliyor.
Avcılar oyun terapisine ihtiyaç duyulabilecek durumlar şu şekilde sıralanabilir:
- Yaşamın erken dönemlerinde karmaşık travma yaşamış olma
- Yönetilmesi zor bir tıbbi operasyon geçirme
- Evde ve/veya okulda davranış sorunları
- Konsantre olma ve odaklanma problemi veya dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB)
- Otizm spektrum bozukluğu (ASD)
- Öğrenme güçlüğü
- Depresyon veya anksiyete belirtileri
- Yeme bozukluğu belirtileri
- Öğrenme veya gelişimsel gecikmeleri olan çocuklar
Oyun Terapisinden Nasıl Yararlanılır?
Yaşamlarının erken dönemlerinde travma yaşayan çocuklar acı ve öfkelerini uygun şekilde ifade edemeyebilir. Bununla birlikte gergin veya içine kapalı olabilir, saldırganlık nöbetleri geçirebilir veya kastetmedikleri şeyleri söyleyebilirler.
Çocuklar ve yetişkinlerin çok farklı iletişim kurduğu düşünüldüğünde çocukların ne düşündüklerini veya hissettiklerini bir yetişkine ifade etmeleri kolay olmayabilir. Çocukların yetişkinlerin konuşmalarını ve beden dillerini anlamasını beklemek de doğru bir yaklaşım olmayacaktır. Bu nedenle oyun terapisinde terapist hangi sorunları olduğunu daha iyi anlamak için çocuğun yaratıcı, yansıtıcı ve eğlenceli dünyasına katılır ve travmayı çözmek için çocukla birlikte çalışacaktır.
